Dźwiękowa mapa Sosnowca

Opis pomysłu

Celem projektu jest stworzenie nietypowego przewodnika po Sosnowcu. Stworzą go z nami ludzie, którzy nigdy nie widzieli miasta, choć są jego mieszkańcami. Realizacja projektu będzie polegać na wspólnym odwiedzaniu i dokumentowaniu miejsc, które dla nich – osób niewidomych – mają wyjątkowe znaczenie. Owocem współpracy będzie katalog miejsc, które spróbujemy ukazać za pomocą opisu, dźwięku i fotografii lub filmu. Zebrane informacje umieścimy na stronie internetowej projektu.

Chcielibyśmy, aby osoby niewidome opowiedziały nam o miejscach, które są dla nich ważne - jak je postrzegają, jak je sobie wyobrażają, jak owe miejsca zmieniały się na przestrzeni lat, czy są dla nich przyjazne.

Już na etapie realizacji, przewodnik będzie zaproszeniem do odbycia podróży w dwóch wymiarach. Po pierwsze, zachętą do rewizyty i skonfrontowania się z miejscami dobrze znanymi. Po drugie, zaproszeniem do otwarcia się na inną perspektywę postrzegania, bo choć wszyscy jesteśmy zanurzeni w świecie dźwięków, nasze poznanie zdominowane jest przez obraz.

Plan działania

Zamierzamy nawiązać współpracę z Kołem Terenowym Sosnowiec Polskiego Związku Niewidomych.

Chcemy spotkać się z osobami niewidomymi, poznać ich historie, razem z nimi na nowo odkryć inny wymiar miasta, otworzyć się na jego kakofonię, usłyszeć jego pulsację, poczuć rytm. Jednak w założeniu, realizacja projektu nie ogranicza się wyłącznie do wspólnego poszukiwania odpowiedzi na pytanie o miasto, którego nie widać. Chcemy, aby uczniowie i, docelowo, mieszkańcy Sosnowca mogli usłyszeć głos osób niewidomych, poznać ich i lepiej zrozumieć ich codzienność.

Projekt ma służyć promowaniu postawy społecznego zaangażowania wśród młodzieży, kształtująco wpłynąć na ich życiową postawę, poprzez akcentowanie samodzielności i współpracy, otwartości i dialogu. Dla uczniów zaangażowanych w realizację projektu,będzie miał on także wymiar praktyczny. Ma bowiem służyć zdobywaniu doświadczeń, z których uczniowie będą czerpać na polu zawodowym jako przyszli realizatorzy nagrań.

Miejsce i czas realizacji

Planujemy rozpocząć pracę nad projektem w styczniu 2022 r.

Trwanie projektu jest ściśle uzależnione od jego skali. Ta z kolei, zależy od ilości osób, które uda nam się zachęcić do wzięcia udziału w projekcie oraz od ich dyspozycyjności.

Realizacja projektu przebiega w kilku fazach:

1. Nawiązanie współpracy z osobami niewidomymi.

2. Zapoznanie ich z założeniami projektu.

3. Rejestracja opowieści o mieście i stworzenie biogramów uczestników projektu.

4. Rejestracja krajobrazów dźwiękowych miasta związanych z miejscami opisanymi przez uczestników projektu.

5. Wykonanie dokumentacji fotograficznej/filmowej miejsc.

6. Stworzenie strony internetowej projektu.

7. Promocja projektu w mieście.

Pomysł na realizację w sytuacji zawieszenia zajęć w szkołach

Nie zakładamy konieczności wprowadzenia modyfikacji w przypadku wprowadzenia nauki hybrydowej/zdalnej. Założenia projektu można realizować bez spotkań w pełnym gronie. Kluczem do sukcesu jest przypisane uczniom konkretnych zadań, za które są odpowiedzialni.

Korzyści dla uczniów

1. Prowadzenie rozmów z osobami niewidomymi

2. Rejestracja i montaż nagrań

3. Stworzenie dokumentacji projektu w postaci zdjęć i nagrań filmowych

4. Stworzenie strony internetowej

Projekt nie tylko promuje zainteresowania uczniów, ale także wspomaga ich wszechstronny rozwój i wdraża do samodzielności. Uczniowie nauczą się planować swoją pracę w czasie, działać indywidualnie oraz pracować w zespole, a także rozwiną umiejętności porządkowania i przetwarzania informacji. Ponadto, zyskają okazję zastosowania swojej wiedzy w praktyce, podczas procesu rejestrowania i obróbki dźwięku.

Wykorzystanie grantu

Grant przeznaczylibyśmy na zakup mikrofonu koniecznego do realizacji projektu.

Elementy unikatowe

Najbardziej niewidomy jest ten, kto nie chce widzieć. Projekt ma służyć spotkaniu z drugim człowiekiem wyposażonym w te same instrumenty doświadczania rzeczywistości, ale o innej skuteczności i czułości niż te, które my posiadamy. Doświadczenie inności, wejście w świat człowieka, który tłumaczy niedostrzegalne na słyszalne to podjęcie próby wartościowania, transkrypcji znaczeń, uzgadniania sensów. To także zaproszenie do bardziej uważnego i świadomego, wielozmysłowego odbioru świata.

Opis realizacji

Udało nam się nie tylko zrealizować wszystkie działania zaplanowane w zgłoszeniu do I etapu Konkursu ale także - co z mojej nauczycielskiej perspektywy szczególnie cenne - rozwinąć i wzbogacić projekt o treści wynikające z inicjatywy samych uczniów, zgodne z ich wizją dotyczącą jego ostatecznego kształtu. W efekcie, treści projektu mocno zyskały na dojrzałości.

Oto lista działań, które udało się nam zrealizować:

1. Nawiązaliśmy owocną współpracę z Kołem Polskiego Związku Niewidomych w Sosnowcu, którego zarząd udzielił nam kredytu zaufania i od początku służył nam wszelką pomocą.

2. Zaprosiliśmy do współtworzenia projektu członków Koła, a także jego prezes oraz instruktora orientacji przestrzennej [inicjatywa uczniów].

3. Zarejestrowaliśmy pejzaże dźwiękowe miasta, uzupełnione o dokumentację fotograficzną i materiały wideo.

4. Przeprowadziliśmy i zarejestrowaliśmy rozmowy z bohaterami projektu i osobami wspierającymi ich. Interesował nas nie tylko sposób postrzegania miasta przez pryzmat bodźców dźwiękowych, ale także sposób, w jaki miasto odpowiada na podstawowe potrzeby swoich niewidomych lub słabowidzących mieszkańców, tzn. jakie konkretne udogodnienia gwarantują im samodzielnie i bezpiecznie poruszanie się po mieście. [inicjatywa uczniów]

5. Zorganizowaliśmy i zarejestrowaliśmy krótkie szkolenie dotyczące podstaw bezpiecznego poruszania się z białą laską. [inicjatywa uczniów]

6. Stworzyliśmy stronę internetowę projektu - zse.edu.pl/miasto-dzwiekow

7. Projekt zrealizowaliśmy pod Patronatem Miasta Sosnowiec.

8. Udało nam się rozpocząć akcję promocyjną w mieście. Nota informacyjna o projekcie ukazała się na stronie internetowej Urzędu Miasta https://www.sosnowiec.pl/2022/04/edukacja/dzwiekowa-mapa-sosnowca/?fbclid=IwAR3tEKuIEt9K_XI09X08DZUK0-G3LWQrT9D-KFqUtUOX6POATkk2KtHIvok

Wyzwania i/lub napotkane problemy

Głównym wyzwaniem i podstawowym źródłem trudności okazały się sztywne ramy czasowe dotyczące realizacji projektu, przewidziane regulaminem Konkursu oraz inne ograniczenia, wynikające z obostrzeń pandemicznych oraz z kalendarza roku szkolnego [termin ferii]. W rezultacie projekt realizowaliśmy w bardzo krótkim czasie, od 8 marca do 20 kwietnia.

Korzyści dla uczniów

Projekt realizowali uczniowie klasy III technikum o 2 profilach - technik realizacji nagrań oraz technik programista. Uczniowie udoskonalili swoje umiejętności dotyczące rejestracji i obróbki materiału audio-wideo oraz tworzenia designu i stron internetowych, zdobywane w cyklu kształcenia.
Co równie istotne, uczniowie udoskonalili swoje kompetencje miękkie, komunikując się [coraz bardziej skutecznie] z bohaterami projektu i sobą nawzajem, przejmując inicjatywę, negocjując zasady współpracy, rozdzielając zadania do wykonania i wspólnie szukając rozwiązań pojawiających się trudności. Działania podjęte w trakcie realizacji projektu i możliwość realnego wpływu na jego kształt w każdej fazie, wdrożyły uczniów do samodzielności i, w pewnym sensie, samosterowności. Świadomość ograniczenia czasu skutkowała koniecznością rozsądnego zaplanowania pracy, zmobilizowała do odpowiedzialnej i efektywnej współpracy. Co więcej, z moich obserwacji wynika, że działania przeprowadzone w ramach projektu pozytywnie wpłynęły na relacje w grupie. Dla uczniów, budująca była możliwość zademonstrowania swojej wiedzy i umiejętności oraz komplementarność ich kompetencji.

Zapraszamy do obejrzenia krótkiego filmu umieszczonego na stronie internetowej projektu w sekcji "PODSUMOWANIE". [www.zse.edu.pl/miasto-dzwiekow] Członkowie grupy projektowej dzielą się w nim osobistymi przemyśleniami dotyczącymi korzyści poznawczych, płynących bezpośrednio ze spotkań z bohaterami projektu i podejmują próbę ich wartościowania. Głos uczniów to najlepszy, najbardziej wiarygodny dowód na celowość pochylania się z uczniami nad trudnymi tematami, które pozornie nie dotyczą ich bezpośrednio.

Korzyści dla lokalnej społeczności

Projekt uwrażliwił społecznie nie tylko samych członków grupy projektowej, ale także całą społeczność klasy, która uczestniczyła w otwierających go zajęciach warsztatowych. Otworzył nam oczy na to jak wygląda codzienność osób z dysfunkcją wzroku, z jakimi wyzwaniami mierzę się one na co dzień jako mieszkańcy miasta (i nie tylko), oraz jak nieść im pomoc z głową, gdy tego potrzebują. Uświadomił nam także, że wszelkie ograniczenia istnieją głównie w naszych głowach i, co było dla nas sporym odkryciem, że osoby niewidome i słabowidzące, jeśli tylko chcą, mogą czerpać z życia pełnymi garściami. Pozytywny przekaz płynący z rozmów z bohaterami projektu, może inspirować młodych ludzi do poszukiwania pozytywów w ich własnym życiu.

Zarząd Koła PZN w Sosnowcu dostrzegł w naszym projekcie szansę na to, by głos niewidomych i słabowidzących mieszkańców miasta mógł zostać usłyszany. Prezes Koła podkreślała, że cieszy ją to, że jest ktoś, kto pamięta o osobach niewidomych i chce z nimi i dla nich zrobić coś dobrego.

Promocja projektu w mieście dopiero się rozpoczęła, dlatego na temat rzeczywistej skali jego oddziaływania na społeczność miasta, będzie można wypowiedzieć się dopiero w późniejszym czasie. Przed nami jeszcze m.in. kontakt z lokalną prasą i telewizją regionalną, dzięki którym spróbujemy dotrzeć do świadomości szerokiego grona odbiorców projektu - osób widzących. Zarówno my jako grupa projektowa, jak i cała społeczność Zespołu Szkół Elektronicznych i Informatycznych w Sosnowcu, którą reprezentujemy, oraz członkowie Koła PZN w Sosnowcu, wiążemy z tą akcją promocyjną wielkie nadzieje.

Szczególne osiągnięcia

Jako opiekun projektu jestem dumna z tego, że moi uczniowie umieją zgodnie współpracować, realizując ambitne cele. Jestem dumna z tego, że są ucieleśnieniem hasła TEAM - Together Everyone Achieves More.

Jako grupa projektowa cieszymy się z poszerzenia horyzontów myślowych, z zawarcia nowych znajomości i perspektywy dobrych owoców, jakie projekt może przynieść wszystkim Sosnowiczanom z dysfunkcją wzroku, reprezentowanym przez bohaterów naszego projektu.

Wnioski z realizacji

Gdybyśmy dysponowali dłuższym czasem na realizację projektu, z pewnością nasza "Dźwiękowa mapa Sosnowca" wzbogaciłaby się o wiele różnorodnych pejzaży dźwiękowych miasta, przedstawiających jego złożoną, niejednorodną brzmieniową naturę. Z pewnością, udałoby się nam również zaprosić do współpracy kolejnych, równie interesujących bohaterów, których opowieści pozwoliłyby nam pełniej pokazać sposób w jaki osoby z dysfunkcją wzroku organizują i oswajają miejską przestrzeń, zmieniając ją w siatkę miejsc o określonej tożsamości, utkanych z osobistych doświadczeń, wspomnień, odczuć i znaczeń.

Wykorzystanie grantu

Na etapie opracowania założeń projektu zaplanowaliśmy wykorzystanie grantu na zakup mikrofonu, ale z czasem dowiedzieliśmy się, że nasza szkoła dysponuje potrzebnym sprzętem, toteż ostatecznie wszystkie środki przeznaczyliśmy na zakup:

- kart pamięci SANDISK Extreme Pro micro SDXC 128GB

- statywu Hama Star 63 do aparatu fotograficznego

- torby CAMROCK City X38 na aparat fotograficzny

- blendy fotograficznej

- lampy SOFTBOX MonoHead Doble 50x70 z 2 żarówkami 85W i 2 statywami 230cm

Wszystkie zakupione przedmioty pomogły nam w realizacji zaplanowanych zadań i będą służyły uczniom w kolejnych realizowanych przez nich projektach.

Efekty: filmy

Zapraszamy do zapoznania się z efektami naszej pracy, umieszczonymi na stronie internetowej projektu "Dźwiękowa mapa Sosnowca," dostępnej pod adresem zse.edu.pl/miasto-dzwiekow