Numer projektu: 29
Kategoria projektu: Szkoła podstawowa 1–3

Puk, puk. Kto tam? -Depresja. Biblioterapia- kojąca moc książki.

Grant Jury

Grant Jury

Przyznawany przez Kapitułę Konkursową.

Dziękujemy za oddanie głosu
Opis pomysłu

Opis pomysłu

Projekt skierowany jest do uczniów klas 1-3, którzy wkraczając w nowy świat, przynoszą nie tylko tornister pełen nowych książek i ładny, kolorowy piórnik. Często w tym pięknym, starannie wybranym plecaku przynoszą również troski domu rodzinnego. W jednym tornistrze znajduje się rozwód rodziców, w innym choroba bliskiego,  w jeszcze innym nietrzeźwy rodzic, a nawet przemoc. Ten mały, niepewny pierwszak przychodzi z tak ciężkim plecakiem i trudno mu udźwignąć wszystko na swych barkach. Wszędzie alarmuje się, że podręczniki są zbyt ciężkie, ale to co bardziej ciąży, to doświadczenia, których nie rozumie, o których nie umie rozmawiać i nie może (mimo szczerych chęci) odłożyć ich na półkę, by zostały w szkole. One po prostu są i "nieleczone" ciążą coraz bardziej. Tak ciężki bagaż odciska piętno nie tylko na trzech pierwszych latach, bywa, że na całym życiu i całej edukacji. Mój pomysł polega na wykorzystaniu terapeutycznych walorów literatury dziecięcej, by niejako mimochodem, wykorzystując bezpieczny świat bajek oraz ich bohaterów nauczyć dzieci mówić o emocjach i sobie z nimi radzić. Depresja atakuje po cichu, a ludzie z depresją często mają uśmiech na twarzy. Proponuję zajęcia biblioterapeutyczne, które nie tylko pozwolą okiełznać swoje emocje, ale przede wszystkim w bezpieczny sposób pozwolą sobie z nimi radzić. To z kolei w sposób wymierny pozwoli dzieciom uporać się ze swoim nadmiernie wypełnionym plecakiem i ułatwi odnoszenie sukcesów edukacyjnych i społecznych. Biblioterapia doskonale sprawdza się wśród tej grupy odbiorców, dzięki tym zajęciom uczniowie lepiej radzą sobie w rzeczywistości szkolnej, a także w tej domowej, ukrytej pod kolorowym tornistrem. Moim marzeniem jest również stworzenie "Szkolnej Biblioteczki- Apteczki", w której znajdą się pozycje o walorach terapeutycznych, a która będzie dla nich łatwo dostępna i atrakcyjna. Będzie też miejscem dla nauczycieli chcących wspierać swoich uczniów.
Plan działania

Plan działania

Zamierzam przeprowadzić cykl zajęć biblioterapeutycznych dot. emocji, radzenia sobie z własną złością, radzenia sobie z traumatycznymi sytuacjami, rozwijającymi sprawczość i kreatywność, rozbudzającymi aktywność oraz chęć do działania. Marzę o stworzeniu takiego małego miejsca w szkole, w którym dzieci będą mogły w spokoju sięgnąć po bajkę/książkę "lekarstwo", gdzie odzyskają spokój i równowagę. Kiedy dziecko boli noga idzie do pielęgniarki po lek lub maść, kiedy boli dusza nie ma gdzie się udać po "lek". A przecież ból nogi mija szybciej niż ból duszy. Chcę żeby dzieci miały to swoje miejsce dla duszy. To ważne, żeby działać zanim się z tą duszą coś podzieje, zanim depresja oplącze ją swoimi szponami. 
Miejsce i czas realizacji

Miejsce i czas realizacji

Pomysł zamierzam realizować w trakcie zajęć wychowawczych. Chciałabym by nie było to działanie wyłącznie interwencyjne, a miało charakter prewencyjny. Zajęcia planuję organizować minimum raz w miesiącu. Projekt zakłada możliwość rozszerzenia grupy odbiorców. Pracując na kanwie celowo wybranego tekstu literackiego zmierzam sięgać po metody aktywizujące.  Będę integrować zespół poprzez działania w grupach, wskazując możliwość wzajemnego wsparcia i dzielenia się, nawet "zarażania" swoim potencjałem (każdy przecież jest w czymś dobry). Będę wykorzystywać elementy arteterapii, dramę, muzykoterapię, choreoterapię. Uczniowie będą nie tylko uczestnikami, ale i twórcami, reżyserami (stworzymy wspólną animację), będą mieli znaczący wpływ na przebieg zajęć. 

Harmonogram
1. Rozpoczęcie projektu 7 XII 2022r.
2. Cykliczne zajęcia biblioterapeutyczne XII 2022r.- V 2023r.
3. Tworzenie leczniczego księgozbioru I- V 2023r.
4. Stworzenie "Szkolnej Biblioteczki- Apteczki" IV 2023r.
5. Ewaluacja działań projektowych 31 V 2023r.
Pomysł na realizację w sytuacji zawieszenia zajęć w szkołach

Pomysł na realizację w sytuacji zawieszenia zajęć w szkołach

Nauka zdalna i hybrydowa nie stanowi tutaj rządnej przeszkody, posiadamy narzędzia umożliwiające prowadzenie zajęć biblioterapeutycznych również w formie online.
Korzyści dla uczniów

Korzyści dla uczniów

Uczestnicy grupy będą brać czynny udział w zajęciach, będą uczestniczyć w scenkach dramowych i innych formach aktywności, w tym również z elementami arteterapii i muzykoterapii. Uczniowie będą także proponować, przynosić wartościowe według nich pozycje książkowe i rekwizyty, będą mogli sami zapoznać grupę z tekstem. Będą czynnie uczestniczyć  w tworzeniu "leczniczego" księgozbioru. Będą mieli szansę planować i realizować dane działanie oraz dokonać jego ewaluacji.
Wykorzystanie grantu

Wykorzystanie grantu

Ewentualne zdobycie grantu pozwoli na stworzenie "Biblioteczki- apteczki", na urządzenie "spa" dla duszy.
Elementy unikatowe

Elementy unikatowe

Czas pandemii pokazał w jak nienajlepszej kondycji psychicznej są nasze dzieci, pociągnął  za sobą żniwo depresji, spadku motywacji, wszechobecną apatię, nieumiejętność panowania nad emocjami. Dlatego też trzeba działać prewencyjnie i wzmacniać dziecięcą psychikę już od najmłodszych lat. Ponadto mój pomysł nie jest kosztowny, jest łatwy do przeprowadzenia, a korzyści są ogromne. Trzeba pomóc dzieciom udźwignąć ten tornister doświadczeń, aby mogły wyrzucać z niego te przykre kamienie. Jeśli tego nie zrobimy, tych kamieni będzie przybywać. Tutaj w prosty sposób można i trzeba działać. Dzieci nie mogą pozostawać ze swoimi problemami same. 
Opis realizacji

Opis realizacji

Nasz pomysł był jasny i klarowny: przeprowadzimy zajęcia biblioterapeutyczne i stworzymy Szkolną Biblioteczkę Apteczkę. Szybko zorientowaliśmy się, że pomysł ewaluuje i rośnie w siłę, zmienia się i przeobraża, a nasze potrzeby rosną. Każde podjęte działanie rodziło nowe możliwości i nowe pomysły, które sypały się jak z magicznego kapelusza. Podjęliśmy próbę okiełznania ich i działania po kolei. W ramach projektu przeprowadziliśmy 11 zajęć biblioterapeutycznych, wykorzystując około 30 książek, bajek i opowiadań. Na początku na warsztat wzięliśmy emocje. Dzieci rozmawiały kolorami o emocjach, by nauczyć się je rozpoznawać. Potem rozprawialiśmy nad tym, gdzie mieszkają emocje czy w sercu czy w głowie. Zastanawialiśmy się czy emocje i uczucia są nam potrzebne, czy wszystkie są dobre, czy odczuwamy jedną emocję, a może kilka naraz, czy wszyscy zawsze w danej sytuacji czują to samo??? Ale najważniejsze nad czym pracowaliśmy, to jak okiełznać swoje emocje, jak sobie z nimi radzić. W ramach zajęć biblioterapeutycznych rozmawialiśmy o mocy słów, o „ciepłym i puchatym” oraz o „złym i kolczastym”, o trzech sitach Sokratesa (sito dobra, użyteczności, prawdy), rozmawialiśmy również o kosmitach, niebieskich niedźwiedziach, o pięciu nieudanych i o tym, że każdy ma super moc. Mówiliśmy także o tym, że  nie na wszystko w życiu mamy wpływ jak mały kamień „Petra”, ale zawsze mamy w sobie coś co jest dobre i co może być naszą super mocą. Stworzyliśmy nawet swój kamyczkowy super skarb! Pracowaliśmy nad poczuciem własnej wartości, bo to fundament do tego, by nie otworzyć drzwi, gdy puka depresja. Ale najważniejsze: uczyliśmy się nie tylko słuchać siebie, ale i słyszeć. By kiedyś być może „usłyszeć na czas”. Uczyliśmy się współpracować i pomagać sobie, ale też prosić o pomoc, choć to bardzo trudne. Dzięki udziałowi w projekcie udało nam się wspólnie stworzyć Szkolną Biblioteczkę Apteczkę. Uczestnicy w ramach klasowych targów książki przynosili wartościowe dla siebie pozycje, mieli też możliwość oglądać pozycje przyniesione przez biblioterapeutę. Wspólnie wybierali te, które finalnie znalazły się w naszym nowym magicznym miejscu. Cieszy fakt, że bezdyskusyjnie i jednogłośnie wybrali książki, które wykorzystano w projekcie, bo to najlepszy dowód na do, że dotykały tematyki dla nich ważnej. Działania projektowe wzbogacaliśmy wykorzystując nowe technologie w szkolnej pracowni STEAM, gdzie powstały nawet kolorowe potworki emocji przy użyciu długopisów 3d. Projekt wyszedł poza pierwotny plan, zorganizowano warsztaty biblioterapeutyczne dla rodziców oraz konkurs dla uczniów klas starszych. Planujemy kontynuację działań projektowych oraz organizację warsztatów dla nauczycieli.
Wyzwania i/lub napotkane problemy

Wyzwania i/lub napotkane problemy

Wygrana w pierwszym etapie była jak fala, niosła nas na swoim grzbiecie euforii. Przystąpiliśmy do działania pełni wiary w sens, pełni radości i pełni nowych pomysłów. I tu pojawił się główny problem: czas! Czas, który nie jest z gumy (niestety), a kolejne dziania otwierały nowe pomysły i nowe możliwości. Musieliśmy wybierać co jest w danym momencie dla nas ważniejsze, jaki temat jest nam potrzebny już, a jaki może zaczekać jeszcze troszkę. Te mnożące się pomysły i brak czasu, by realizować je od razu, nieco nas tłumiły. Aż zrozumieliśmy, że projekt jest tylko początkiem, że nic nie stoi na przeszkodzie, by nadal trwał, mamy przed sobą jeszcze trzecią klasę, to aż cały rok, by móc kontynuować rozpoczęte dzieło. Zrozumieliśmy, że projekt jest jak otwarte drzwi i tylko od nas zależy kiedy je zamkniemy. Ponieważ pracujemy z emocjami i problemami dziecięcego świata, to jesteśmy pewni, że pomysłów na kolejne zajęcia nam nie braknie. Praca projektem uczy pewnej elastyczności, uczy uważności i słuchania siebie nawzajem, uczy planowania i działania zespołowego- bezcenne. Bo przecież ogranicza nas tylko wyobraźnia.
Korzyści dla uczniów

Korzyści dla uczniów

Wartością dodaną projektu okazała się konstruktywna współpraca w grupie. Jak wiemy praca w grupie, a już w szczególności praca w zespołach niesie ze sobą potencjał, ale i pewnego rodzaju zagrożenie np. wykluczeniem. Takie sytuacje miały miejsce w mojej klasie przed przystąpieniem do projektu. Często musiałam tak sprytnie prowadzić podział na zespoły, by nikt nie był wykluczony nie tylko na etapie wyboru uczestników, ale i w trakcie pracy zespołowej. Problem ten zniknął po udziale w projekcie. Praca nad emocjami, nad empatią, nad akceptacją i wsparciem pomogła zniwelować ten wcześniejszy problem. Czego nauczyli się uczniowie dzięki realizacji projektu? Myślę, że przede wszystkim tego, że każdy z nas ma swoje problemy i rozterki, że każdemu czasem jest trudno, że trzeba rozmawiać, trzeba się wzajemnie szanować i akceptować. Nauczyli się sposobów radzenia z trudnymi emocjami, panowania nad złością, a nawet stworzyli swoją unikatową receptę na złość. Dzieci zrozumiały, że każdy z nas jest inny, ale każdy jest w czymś dobry, że jeden będzie matematykiem inny artystą i żaden z nich nie będzie gorszy od drugiego. Dzieci zrozumiały, że są akceptowane i nauczyły się akceptować przede wszystkim siebie. Mam nadzieję, że to pozwoli im radzić sobie z powodzią emocjonalną, która już na nich czeka w wieku nastoletnim. Zdecydowanie najważniejsze dla mnie jest to, że dzieci nauczyły się mówić o troskach, o lękach, że nauczyły się prosić o pomoc, choć to bardzo trudne nawet dla nas dorosłych. Kończąc drugi etap projektu nie mogę przedstawić suchych faktów, wykresów i tabelek realizacji celu głównego, gdyż są niemierzalne. Nie jestem w stanie określić ilu uczniów procentowo nie otworzy drzwi depresji. Jednak głęboko wierzę w sens podjętych działań i w to, że dobrze wyposażone dziecko w strategie radzenia sobie z emocjami tych drzwi nie otworzy. Kiedy uczeń po zajęciach przychodzi i mówi, że musimy zrobić zajęcia jeszcze o tym… to wiesz, że to mały sukces, małego projektu dla tych wielkich małych ludzi.
Korzyści dla lokalnej społeczności

Korzyści dla lokalnej społeczności

Zorganizowano warsztaty biblioterapeutyczne dla rodziców uczniów i przedszkolaków całej społeczności szkolnej. Obecność dopisała. Rodzice dzięki udziałowi w tym wydarzeniu dowiedzieli się jak przez bajki i inne książki wspierać rozwój emocjonalny swoich pociech. Nie brakowało również pozycji, w których sami mogą szukać wsparcia w tej najbardziej z wymagających życiowych ról. Fakt, że warsztaty spotkały się z pozytywnym odzewem ze strony rodziców pokazuje tylko, że problemy emocjonalne dzieci są wszechobecne. Ponadto zaangażowano uczniów klas starszych, którzy w sposób graficzny prezentowali swoje rozumienie projektowego hasła. To w jaki sposób podeszli do zadania uświadamia, że problem depresji jest im bardzo bliski. Depresja rozsiadła się w naszych czasach i konieczne jest działanie z naszej strony, ze strony nauczycieli, rodziców i wzmacnianie sfery emocjonalnej dzieci, by nie zbierała żniw. Projekt pozwoli również na wzbogacenie wiedzy nauczycieli z zakresu praktycznego zastosowania biblioterapii w pracy wychowawczej, a to na rozszerzenie działań profilaktycznych, bowiem zaplanowane zostały warsztaty praktyczne dla nauczycieli.
Szczególne osiągnięcia

Szczególne osiągnięcia

Zacznę subiektywnie jako opiekun grupy projektowej jestem szczególnie dumna z zaangażowania uczestników w realizację na każdym etapie. Jednak szczególnie ważne stały się dla mnie słowa jednego z uczniów, który po kolejnych zajęciach biblioterapeutycznych zapytał: „Zrobi pani takie zajęcia o stresie?”, a takie były by Ci potrzebne? Zagadnęłam. W odpowiedzi usłyszałam: „Tak! Dzisiaj mamy kartkówkę z angielskiego i tak się bardzo stresuję!”. Uczeń napisał kartkówkę bezbłędnie, ale ja od tego ucznia dostałam coś cenniejszego: upewnienie, że to co proponuję ma sens, że zajęcia biblioterapeutyczne są dzieciom potrzebne, że dzięki nim nie tylko zaczynają rozumieć i mówić o tym co czują, ale też szukają pomocy, a proponowane strategie radzenia sobie z trudnymi sytuacjami wykorzystują w życiu. To mały sukces projektowy i świadomość, że objęty kierunek jest właściwy. 

Jeśli chodzi o grupę projektową, to myślę, że ogromną wartością udziału w projekcie jest fakt, że grupa projektowa stała się nie tylko biorcą, ale także pomysłodawcą i organizatorem podejmowanych działań. Każde nasze wspólne działanie otwierało nowe pomysły i pokazywało nowe problemy do rozwiązania. Uczniowie sami proponowali nowe aktywności, byli kreatywni, pokonali swoją nieśmiałość i obawy przed wyrażaniem siebie.

Radość dzieci na widok gotowej Biblioteczki Apteczki, na magiczne miejsce dla duszy- coś niesamowitego! Dzięki udziałowi w projekcie powstał mały kawałek świata, dostępny dla wszystkich uczniów- to wielki sukces, wielka satysfakcja i radość dla nas wszystkich.
Wnioski z realizacji

Wnioski z realizacji

Chciałabym zwrócić uwagę i przestrzec tylko przed jednym. Posłużę się tutaj cytatem z książki, którą wzięliśmy na warsztat w ramach zajęć biblioterapeutycznych. Książka nosi tytuł „Co robisz z pomysłem?” . Otóż co robisz z pomysłem? „Zmieniasz świat!”

Czy jesteś gotów, by zmieniać świat? Być może Twój pomysł wydaje Ci się mało interesujący, może się go wstydzisz, a może boisz, że inni powiedzą, że jest głupi? Ale pamiętaj pomysły zmieniają świat. Zasiewasz małe ziarenko, jeszcze nie wiesz co z tego będzie, czy wyrośnie, czy to będzie dobry plon, ale dobro zaczyna się zawsze od tych małych pomysłów. Plony naszego projektu ciężko zmierzyć od razu, na efekty musimy poczekać, musimy poczekać, aż dobre słowa i umiejętności zaszczepione w tych małych ludziach zaczną kiełkować i przyniosą plon kiedy przyjdzie im się zmierzyć z troskami dnia codziennego, z problemami jakie staną na ich drodze. Wierzę, że to dobry kierunek i zaowocuje w przyszłości. Czy masz odwagę, by zmieniać świat?
Zmiany w stosunku do zgłoszonego pomysłu

Zmiany w stosunku do zgłoszonego pomysłu

Pierwotnie projekt zakładał przeprowadzenie 5 zajęć biblioterapeutycznych, kończymy drugi etap projektu na 11, ale to nie jest nasze ostatnie słowo. 

Projekt rozrósł się i objął swoim zasięgiem szerszą grupę odbiorców:

1.     Przeprowadzono warsztaty biblioterapeutyczne dla rodziców uczniów szkoły i oddziałów przedszkolnych (nie tylko rodziców grupy projektowej).
2.     Zorganizowano konkurs na plakat/grafikę odzwierciedlającą tytuł projektu skierowany również do uczniów klas starszych.
3.     Stworzono wystawę prac konkursowych zwracając uwagę społeczności na problem depresji wśród dzieci i młodzieży.
4.     Zaplanowano warsztaty biblioterapeutyczne dla nauczycieli.
Wykorzystanie grantu

Wykorzystanie grantu

Zdobyty grant umożliwił stworzenie Szkolnej Biblioteczki Apteczki. Nagroda umożliwiła zakup regału na książki z siedziskiem, zakup 30 książek o walorach terapeutycznych, zakup nagród książkowych dla zwycięzców konkursu na plakat projektu. Dzięki zdobyciu grantu w naszej szkole powstało miejsce, gdzie w komfortowych warunkach uczniowie mogą sięgać po lekturę, która jest lekarstwem dla duszy. Nagroda pozwoliła nam zakupić wiele, ale najważniejsze jest to, że dała nam wiatr w skrzydła. Za to w imieniu swoim i w imieniu moich dzieciaków DZIĘKUJĘ!!!

Szkoła

Szkoła Podstawowa nr 10 im. Jerzego Kukuczki w Mikołowie

Adres

Krakowska 30, 43-190 Mikołów

Dziękujemy za oddanie głosu
<< Wróć do listy projektów