„Drugie życie starych książek”

Opis pomysłu

Udział w projekcie pozwoli dzieciom, poprzez zabawę, wkroczyć w świat książki, ale trochę „innowacyjną” i nieszablonową drogą, która z oczywistych względów kojarzy się tylko z jednym – czytaniem. Program wybiega poza utarte ramy obcowania ze słowem pisanym. Jest bardziej ukierunkowany nie tyle na samo czytanie, co na kontakt z książką, którą traktujemy jako dzieło, ale nie w takim intuicyjnym i tradycjonalnym tego słowa znaczeniu. „Książka” w naszym projekcie, którego nazwa brzmi „Drugie życie starych książek” staje się materiałem plastycznym, czasami technicznym, a niekiedy nawet stricte użytkowym.

Projekt „Drugie życie starych książek” jest z jednej strony próbą przyciągnięcia tych osób, które stronią od książek i bronią się od nich przysłowiowymi rękami i nogami, a z drugiej jest świetną zabawą, która w sposób niekonwencjonalny pozwala na obcowanie ze słowem pisanym, ale w nieco inny i niesztampowy sposób. Formuła i reguła programu „Drugie życie starych książek” nie ma charakteru ściśle czytelniczego. Bardziej chodzi w nim o rozbudzenie w każdej osobie biorącej udział w projekcie kreatywności, pomysłowości i nieszablonowego myślenia.

W projekcie proponujemy wykorzystanie starych i nieaktualnych, pod względem treści, woluminów z naszej biblioteki szkolnej. W trakcie projektu będziemy wykonywać ze starych pożółkłych już książek następujące rzeczy: meble, miotły, lampy, bombki choinkowe, choinki, wazony na kwiaty, postacie i… prawdziwe dzieła sztuki. Pomysły, które pojawią się w czasie trwania projektu, mam nadzieję, że zaskoczą niejednego z nas. Cała szkoła zamieni się w jedną wielką kartkę, a książki będą widoczne w każdym jej kącie, nawet tam, gdzie się ich nie spodziewamy.

Ideą programu jest przede wszystkim kreatywność, praca w grupie i zabawa, która będzie towarzyszyć uczestnikom projektu przez cały okres jego trwania. Elementem, który niewątpliwie spaja wszystkie działania jest dotarcie do świata starej, zniszczonej książki, której pożółkłe kartki niosą na swoich stronicach zapach minionej historii.

Cel: Podniesienie stanu czytelnictwa w bibliotece szkolnej.

Plan działania

Plan działania projektu „Drugie życie starych książek” łączy się z kalendarzem uroczystości szkolnych. W związku z tym proponujemy:

1. Grudzień

Boże Narodzenie: książkowe ozdoby choinkowe, choinki, anioły

2. Styczeń

Dzień Babci i Dziadka: wazon z kwiatami z książek, fotel dla babci i dziadka i dywan z książek

3. Luty

Walentynki: przestrzenne kartki walentynkowe
Konkurs rodzinny: „Książkowe zwierzę”

4. Marzec

Dzień Wiosny: postać Pani Wiosny z miotłą, odganiającą Panią Zimę (alternatywa Marzanny)

5. Kwiecień

Święta Wielkanocne: książkowe pisanki
Dzień Książki: zakładki do książek, książkowe firanki i serwetki

6. Maj

Dzień Matki – książkowe świeczki
Wystawa prac w Gminnej Bibliotece Publicznej w Waksmundzie – Filia Nowa Biała (w sąsiedniej miejscowości).

Miejsce i czas realizacji

Pomysł realizowany będzie w budynku Szkoły Podstawowej w Dursztynie. Prace konkursowe będą wykonywane przez dzieci i ich rodziny w domu, a niektóre wytwory prac zostaną wystawione w Gminnej Bibliotece Publicznej w Waksmundzie – Filia Nowa Biała (w sąsiedniej miejscowości).

Korzyści dla uczniów

Uczniowie:

poznają różne sposoby wykorzystania, w nietuzinkowy sposób, starych książek, nadających się do recyklingu,
uczą się twórczo rozwiązywać problemy,
rozwijają kreatywne myślenie, gdyż każde zajęcia wymagają od nich oryginalnego, niebanalnego wysiłku intelektualnego,
czują potrzebę działania,
są entuzjastycznie nastawieni do uczenia się i zdobywania wiedzy,
wykształcają w sobie pozytywne i aktywne postawy wobec pracy i edukacji poprzez poznawanie i rozwijanie własnych zainteresowań,
aktywnie spędzą czas wolny z książką w rodzinnym gronie,
nauczą się współpracy w grupie,
nauczą się wywiązywania z podjętych, dla wspólnego dobra, celu działań,
zbudują pozytywny obrazu samego siebie,
rozwiną sprawność rąk i koordynację wzrokowo – ruchowej
nauczą się prezentowania własnych wytworów pracy

Uczniowie będą odpowiedzialni za tworzenie wspólnego dzieła, które scala społeczność szkolną i jednocześnie promuje efekty wspólnej pracy.

Wykorzystanie grantu

Wygrana przeznaczona będzie na:

Doposażenie biblioteki szkolnej
Artykuły plastyczne
Nagrody

Elementy unikatowe

W myśl słów „Powiedz, a zapomnę. Pokaż, a zapamiętam. Pozwól wziąć udział, a zrozumiem” projekt „Drugie życie starych książek”, który proponujemy jest sam w sobie oryginalny i wyjątkowy, bo w jego głównym zamyśle zabawa staje się nauką, a nauka zabawą.

Opis realizacji

Realizację projektu zaczęliśmy od wykonania choinek, aniołków i różnych ozdób bożonarodzeniowych. W dalszej kolejności, tak jak to było w planie, wykonaliśmy wazony z kwiatami, fotel dla babci i dziadka i dywan z książek oraz przestrzenne kartki walentynkowe. I na tym etapie nasza wyobraźnia zaczęła płatać nam figle, bo zaczęliśmy wymyślać rzeczy, które nie śniły się nawet filozofom. Z dnia na dzień pomysłów przybywało coraz więcej, dlatego postanowiliśmy otworzyć szerzej drzwi naszej wyobraźni i... co było dalej można przeczytać w punkcie "Co się zmieniło w stosunku do pierwotnego pomysłu, np. ze względu na zawieszenie zajęć w szkołach i wprowadzenie nauki zdalnej?")

Wyzwania i/lub napotkane problemy

Z całą pewnością, gdyby tylko to było od nas zależne, naciągnęlibyśmy czas do granic jego fizycznej możliwości i wytrzymałości, bo to właśnie on – czas – najbardziej nas ograniczał i stwarzał problemy. Gdyby tylko dał się jakoś ujarzmić, moglibyśmy bardziej poszaleć z naszą fantazją.

Korzyści dla uczniów

Dzieci nauczyły się twórczego myślenia i kreatywnego rozwiązywania problemów, odpowiedzialności i samodzielności. Udział w projekcie wpłynął na usprawnienie komunikacji, dyskutowanie, wyrażanie własnych sądów i słuchania opinii innych. Praca nad projektem umożliwiła także rozwój zainteresowań naszych podopiecznych, zintegrowała nas i nauczyła jednej ważnej rzeczy, że przez działanie i tworzenie w grupie można osiągnąć znacznie więcej niż w pojedynkę.

Korzyści dla lokalnej społeczności

Dzięki udziałowi w projekcie otworzyliśmy jedno z wielu okien, którego nazwa brzmi – Promocja. I to przez duże P.

Szczególne osiągnięcia

Szkoła, w której na co dzień uczymy się i pracujemy jest miejscem, w którym obecnie zdobywa wiedzę zaledwie siedemdziesięciu uczniów. Udział w samym projekcie, a szczególnie wyróżnienie przez jury w I etapie dało nam poczucie własnej godności i wartości, a także ogromną satysfakcję i zadowolenie z tego, że tak naprawdę nasza siła tkwi w małości, która do tej pory była odbierana jako coś, co nie jest przyszłościowe i konstruktywne.

Wnioski z realizacji

Warto szukać pomysłów, a wręcz wykopywać je z dna naszych pokładów wyobraźni, bo to one dają nam energię do działania i tworzenia. Należy tylko pamiętać o jednym. Każdy pomysł jest dobry, pod warunkiem, że u jego podstaw leżą wartości, które na co dzień szanujemy.

Zmiany w stosunku do zgłoszonego pomysłu wynikające np. z zawieszenia zajęć w szkołach

W trakcie trwania projektu rodziły się wciąż nowe pomysły. Zamiast przeprowadzić konkurs rodzinny w lutym postanowiliśmy zrobić ogromnego buta z orgiami, z którego wysypywały się różnobarwne kwiaty i oczywiście stara książka. Ten but stał się znakiem firmowym naszej grupy, który symbolizował wejście do świata starej, zniszczonej książki przez drzwi naszej kolorowej wyobraźni. I w tym miejscu trzeba powiedzieć, że nie warto trzymać się schematów, stereotypów i sztywnego myślenia, bo gdyby nie pomysł z butem w lutym, to w kwietniu w trakcie trwania pandemii, nie przeprowadzilibyśmy konkursu on-line na „książkowego zwierzaka i cudaka”. Ogłoszenie konkursu rodzinnego na przełomie marca i kwietnia było strzałem w dziesiątkę. Dzieci wykonały swoje książkowe cudaki i zwierzaki w domu, a następnie zrobiły zdjęcia i przesłały na stronę internetową szkoły. Później opracowaliśmy ankietę internetową, gdzie wszyscy mogli codziennie do 15 kwietnia oddawać głosy na najlepszą pracę. Umożliwienie głosowania, w takcie którego internauci wybierali najlepsze prace przyniosło nam dwie korzyści. Jedną z nich była jeszcze szersza promocja naszego projektu, a druga, to ożywienie naszej szkolnej strony internetowej, która zaczęła tętnić książkowym życiem. I kto by się spodziewał takiego obrotu sprawy? Kolejną rzeczą, którą zmieniliśmy w naszym projekcie było wykonanie bajkowych postaci oraz dwóch ogromnych wielkopostnych krzyży od podłogi do sufitu, które zawisły, na dwa dni przed ogłoszeniem zawieszenia zajęć, w szkolnym holu i w jednej z klas. Kolejnym przedsięwzięciem, również nieplanowanym, były zaproszenia i lampiony wykonane ze starych kartek dla dziadków z okazji ich święta.

Pani Wiosny, w związku z zawieszeniem zajęć, nie udało się nam wykonać, ponieważ miała to być równie ogromna praca, jak wspomniane wcześniej krzyże, ale na jej miejsce jeden z naszych nauczycieli wykonał ją w domu. W prawdzie jest mała i nie ma może imponujących rozmiarów, ale akcent wiosenny można uznać za jak najbardziej zaliczony. W związku z tym, że dzieci wykonywały na przełomie marca i kwietnia książkowe zwierzaki i cudaki zrezygnowaliśmy z książkowych pisanek, ale za to nawiązaliśmy współpracę z panią bibliotekarką z pobliskiej miejscowości i wykonaliśmy zdalnie zakładki do książek, które zawisły na stronie internetowej tejże biblioteki, gdzie mieliśmy na zakończenie projektu mieć podsumowanie.

Wykonaliśmy także, chociaż nie było tego w planie, poduszkę, torebkę, adwentowy kalendarz, choinkę od sufitu do podłogi, galerię przestrzennych obrazów i ogromną filiżankę ze spodkiem. Poza tym kartki z książek stanowiły tła korkowych tablic, wiszących w klasach i holu szkoły. Kartki z książek były również zawieszone na sznurku pod sufitem w jednej z klas i głównym korytarzu. To wszystko sprawiło, że szkoła zamieniła się w jedną wielką kartkę, a książki rzeczywiście były widoczne w każdym jej kącie, nawet tam, gdzie się ich nikt nie spodziewał.
W trakcie zawieszenia zajęć wykonaliśmy kilka aplikacji, których zadaniem była zabawa połączona z promocją naszego projektu (aplikacje dostępne są do obejrzenia w poniższej prezentacji, podobnie jak animowany film, zdalne zakładki do książek i zdalny Dzień Matki).
Nie udało się nam zrobić świeczek dla mam z okazji ich święta, ale opiekun grupy wykonał krótki filmik dla mam, który umieszczony został na stronie internetowej szkoły. W tej krótkiej zdalnej prezentacji pojawił się akcent książkowych elementów, jakim były serca, które wykonały dzieci na dodatkowych zajęciach plastycznych tuż przed zawieszeniem zajęć.
Na tym zakończyliśmy nasze książkowe przygody, chociaż żałujemy bardzo, bo mieliśmy jeszcze w planie na zakończenie zrobić książkową mapę i ogromne szachy, które miały być zwieńczeniem naszej pracy. No cóż, czas pandemii uniemożliwił nam ich wykonanie. Musimy jednak podkreślić, że nasz projekt był bardzo elastyczny tak zresztą, jak cała nasza grupa projektowa, która potrafiła odnaleźć się w tak zaskakującej rzeczywistości, w jakiej przyszło nam pracować.

Wykorzystanie grantu

Grant wykorzystaliśmy przede wszystkim na uzupełnienie zbiorów w naszej bibliotece szkolnej, które uległy znacznemu uszczupleniu w czasie przeprowadzania skontrum, w trakcie którego zrodził się właśnie pomysł dania tym zniszczonym, starym i rozsypującym się książkom nowego „życia”. Część pieniędzy została także wykorzystana na zakup nagród dla dzieci, które wzięły udział w konkursie on-line na wykonanie najbardziej pomysłowego „książkowego zwierzaka i cudaka”. Poza tym niewielką kwotę przeznaczyliśmy na zakup pomocy plastycznych, głównie klejów na gorąco i taśm klejących, które znacznie ułatwiły wykonywanie „książkowych pomysłów”.